Geertruida Willemina Hoekstra
Steenendam 8 januari 1910
Giekerk 9 april 2007

Tjitske van der Staal
Murmerwoude 6 februari 1889
Murmerwoude 28 nov 1945

Ik herinner me dat mijn vader Gerrit op de hoogte was van de sloop want tijdens een van onze trips naar Friesland (we woonden toen al lang niet meer in Friesland) gingen we er langs en vertelde hij mij dat zijn geboortehuis zou worden afgebroken. Ik snapte daar als 10 jarig jongetje niks van natuurlijk. Ik herinner me dat we in de boerderij gingen en als souvenir een aantal deurkrukken meenamen. Ik heb degene die ik heb gekregen altijd als een dierbaar iets bewaard. Onderstaand een foto van de deurknop.

Inmiddels zijn in mei 1936, na de verkoop van Veldzicht en de Friese Stamboekvee koeien (op 3 na), Hendrik en Tjitske dus naar Akkerwoude verhuist (Hereweg 39). Het moet voor Pake Hendrik een hele teleurstelling zijn geweest om van boer, die zelfstandig goed de kost kon verdienen, ineens landarbeider te moeten zijn. De crisisjaren zijn zwaar voor iedereen. Had hij de boerderij nog maar even voortgezet want aan het begin van de 2de wereldoorlog werd het voor de boeren weer een stuk beter om rond te komen

foto: de woning aan de Hereweg 39 waar Hendrik&Tjitske met de 2 jongste kinderen (Gerrit en Klaas) hebben gewoond van 12 mei 1936
tot 12 mei 1939. Jongste zoon Klaas ging in Akkerwoude nog naar school en vond het wel gezellig om eens in een dorp te wonen.

Pake ziet ook dat er weer hoop is voor het boerenleven en dat is de reden dat ze in op 12 mei 1939 een kleiner boerderijtje kopen in wat dan nog Murmerwoude heet (tegenwoordig Damwoude). Het is niet zo groot als Veldzicht in Steenendam maar er zit wat land bij en er is in ieder geval ruimte om op beperkte schaal weer te gaan boeren. Bovendien woont de hele schoonfamilie in de directe omgeving; de familie van der Staal. De boerderij krijgt de bijnaam 'zilveren dak' omdat het Deel niet is bedekt met pannen of riet maar met zinken golfplaten die glimmen in de zon. Je kon er alleen komen door vanaf de Doniaweg een zandweggetje in te gaan die werd aangeduid als het 'Pliesje Skedeler reedsje'. Dit pad liep via enig scherp bochtenwerk naar het zuiden toe en eindigde bij het 'zilveren dak' met als adres Voorweg 68, Murmerwoude.

Geertruida Willemina (Mine), de oudste van de kinderen, is inmiddels in 1931 op 21 jarige leeftijd getrouwd met Johannes Mosselaar eveneens 21 jaar. Hij is schilder en werkt in het schildersbedrijf van vader Anne Mosselaar te Giekerk. Mine werkt vanaf 1928 op 'de Horst' in Beetsterzwaag, het Hotel-Cafe-Pension van tante Akke en oom Jouke. Ze doet er de boekhouding en administratie. In 1931 wordt hun enigst kind zoon Anne geboren.

foto: 1931 Trouwfoto Johannes & Mine

Symen, de oudste zoon, werkt in de jaren vlak voor de oorlog ook regelmatig bij 'de Horst' als Kelner. Eerder verdient hij zijn centen met het kopen en verkopen van boerenoogsten. Hij koopt oogsten die klaar zijn om gerooid te worden en huurt een team van arbeiders in om dit te doen waarna de oogst weer wordt doorverkocht. Van 1936 tot ongeveer 1938 dient hij als hofmeester bij de Marine (waarschijnlijk om zijn dienstplicht te vervullen). Symen is van alle markten thuis, als hij terug komt uit Den Helder verdient hij de kost met de jacht op mollen en marters. Boeren huren hem in om ze vangen omdat ze de oogst vernielen en het kleinvee opeten. Symen zet dagelijks vallen uit, incasseert niet alleen de beloning maar verkoopt de vellen voor veel geld aan opkopers. Het is tenslotte bont en dat brengt goed geld op. Symen trouwt op 14 december 1944 met Sjouwkje Wiersma.

Gerrit krijgt na de lagere school te horen dat hij een goed stel hersens heeft en potentie voor een technische opleiding. Maar geld voor een dure school is er niet in de crisisjaren. Hij gaat eerst vader helpen met de boerderij. Om toch geld in het laadje te krijgen vertrekt Gerrit later naar het kleine Noord Hollandse dorpje Middelie nabij Edam waar hij gaat werken als landarbeider bij de familie Havik. Ze hebben een groot boerenbedrijf en de lonen in Noord Holland liggen 4 tot 5 keer hoger dan in Friesland.

Klaas, de jongste van het gezin krijgt na de lagere school te horen dat hij best naar de ULO kan. Maar het is volop crisis en er is geen geld voor een vervolgopleiding. Hij realiseert zich dat in tijden van crisis iedereen zijn steentje moet bijdragen en gaat als 14 jarige jongen eerst Heit helpen op de kleine boerderij. Verder helpt hij broer Symen met diverse werkzaamheden en tenslotte gaat hij aan het werk bij een boerenbedrijf van nicht Akke. Deze nicht Akke Annema Timmermans is een dochter van Romkje Hoekstra (oudste zus van pake Hendrik) en Jan Timmermans en is in 1923 getrouwd met Tabe Annes Annema. Ze hebben een bekend boerenbedrijf en varkensfokkerij in Akkerwoude. Hij krijgt in 1942 een bericht van broer Gerrit dat hij aan de slag kan in Middelie bij een boer waar hij goed geld kan verdienen. Klaas heeft er wel oren naar en vertrekt als 16 jarige jongen naar Middelie. Hij komt terecht bij het gezin van boer Vink.

Het is inmiddels 1943 geworden en alle mannen van 18 jaar en ouder moeten zich melden voor de 'arbeidseinsatz' ofterwel verplichte tewerkstelling voor de Duitse bezetter. Gerrit duikt onder op de plek waar hij werkt in Noord Holland. Klaas is dicht in de buurt in hetzelfde dorp. Ze sturen een kaart om aan het thuisfront te laten weten dat alles 'goed' is. Gekleed in Volendamse klededracht poseren ze voor heit en mem.

foto: de genoemde kaart uit Volendam, alles is nog ok!
links Gerrit, rechts Klaas en in het midden Betsy Vink.

Eind 1943 beginnen de problemen voor de broers. Klaas is 18 geworden en vader Hendrik heeft een brief gekregen waar Klaas in wordt gesommeerd om te ook verschijnen voor de arbeitseinsatz. Aangezien Gerrit en Symen al ondergedoken zijn is Pake bang dat wanneer Klaas ook niet verschijnt ze teveel aandacht trekken van de SD. Omdat Klaas als jongen van 18 alleen in Nederland te werk zal worden gesteld (en dus redelijk veilig is) wordt in overleg besloten dat Klaas terug zal komen om gehoor te geven aan de oproep om de andere broers en Heit en Mem niet in gevaar te brengen. Hij verlaat Middelie tot grote spijt van de familie Vink, die er natuurlijk wel begrip voor hebben, en keert huiswaarts naar Murmerwoude. Hij wordt te werk gesteld in Drenthe maar na een aantal maanden afzien in het werkkamp besluit hij om hem te smeren en huiswaarts te keren.

Na een dagenlange zwerftocht komt hij weer aan bij Heit en Mem in Murmerwoude. Die schrikken zich natuurlijk rot. Ook zoon Symen is weer huiswaarts gekeerd omdat het te gevaarlijk werd op zijn onderduik adres in Kampen. Symen heeft een schuilplaats gemaakt onder het huis met plaats voor 3 personen waar ze in geval van nood zich kunnen verstoppen. Dat komt goed uit want niet veel later is Gerrit ook genoodzaakt huiswaarts te keren omdat zijn onderduik adres in Middelie ook te gevaarlijk is geworden. Het is een gevaarlijke tijd voor het hele gezin. De mannen kunnen elk moment ergens worden opgepakt en Heit en Mem lopen gevaar voor represailles. Gerrit verschuilt zich op meerdere adressen. Wanneer hij zich verplaatst van het ene naar het andere adres haalt zijn vriendin en latere vrouw Tjitske Koning hem op. Zij brengt vrouwenkleren voor hem mee. Verkleed als vrouw gaat hij dan met Tjitske arm in arm naar een ander onderduikadres. Dat levert nog wel eens hilarische taferelen op als kerels op straat de beide 'meiden' nafluiten.

Ondanks alle gevaren en een aantal 'hachelijke situaties' is het gezin de oorlog gelukkig ongeschonden doorgekomen. Heel anders gaat dat met de oom van Gerrits verloofde Tjitske; Kornelis van der Meulen. Die wordt in Marum in 1944 door een moordcommando in zijn huis doodgeschoten als vergelding voor een overval op een distributiecentrum. Hij is begraven op het ereveld in Loenen. En zo komen we aan in 1945 als de bevrijding daar is. Lang duurt het uitbundige feest niet want moeder Tjitske die al vaak ziek is komt op 28 november 1945 te overlijden als gevolg van maagkanker. Ze is maar 56 jaar geworden.

foto: midden Beppe Tjitske van der Staal.  rechts Beppe Tjitske en schoondochter Tjitske Koning (latere echtgenoot van Gerrit)

Pake kon goed schaatsen en deed regelmatig mee aan wedstrijden op de korte baan. Hier waren soms mooie prijzen mee te verdienen. Zo won pake Hendrik een wedstrijd in Murmerwoude en pakte de hoofdprijs die bestond uit één kilo rundvlees, beschikbaar gesteld door de plaatselijke slager. Ook zoon Symen was een vermaard hardrijder op de schaats. Bovendien deed hij met zijn zuster Mine mee aan wedstrijden voor paren (een soort kunstrijden op de schaats) en vielen regelmatig ook in de prijzen. De sportgenen van Pake en zoon Symen kwamen bij een aantal van Symen's kinderen duidelijk naar boven. Zoon Piet was een zeer verdienstelijk amateur en profwielrenner en later wielercoach. Broers Gerrit en Klaas waren succesvol bij de amateurs. Piet (de beul van Dokkum) werd in 1969 Nederlands Kampioen op de achtervolging door niemand minder dan Joop Zoetemelk te verslaan. Hij behaalde in totaal 170 overwinningen in zijn wielerloopbaan. In 1968 deed Piet Hoekstra mee aan de Olympische Spelen in Mexico op het onderdeel ploegenachtervolging. Als wielercoach van de Nationale damesploeg stuwde hij Leontien van Moorsel naar ongekende sucessen.

Broer Gerrit werd in 1970 kampioen van Friesland bij de amateurs. Hij behaalde 30 overwinningen in zijn wielerloopbaan en stopte met fietsen in 1980.
Broer Klaas werd in 1970 kampioen van Friesland bij de aspiranten en in 1975 kampioen van Friesland bij de amateurs. Hij stopte ook in 1980.
Alle 3 de broers Piet, Gerrit en Klaas zijn dus kampioen van Friesland geweest.

foto: Pake aan de start op de ijsbaan in Murmerwoude. De starthouding maakte
volgens mij zijn tegenstander bij voorbaat al kansloos. Pake won deze wedstrijd dan ook op de ijsbaan in
Murmerwoude (die er nu nog is). De boerderij lag direct links van deze ijsbaan dus Pake was snel weer thuis!

De oorlog is dus nog maar net afgelopen als Pake Hendrik er plotseling alleen voor staat door het overlijden van Beppe Tjitske. Er wordt naar oplossingen gezocht. Tjitske Koning komt helpen in de huishouding. In het 'zilveren dak' wonen nu Hendrik, Gerrit & Tjitske, Symen & Sjoukje (met hun zoontje Henk) en Klaas. De drie zoons werken aan een plan.

Gerrit Hoekstra heeft veel talenten. Hij bezit een uitzonderlijk technische inzicht en leert gemakkelijk nieuwe bekwaamheden met hout en metaal. Maar hij kan ook prachtig tekenen en schilderen. In het laatste oorlogsjaar, nog steeds ondergedoken, heeft hij gewerkt aan een herdenkingsplaat voor als de bevrijding zou komen. Als de bevrijding daar is laat hij deze in een grote oplage drukken. Broers Symen en Klaas gaan direct met de fiets het land door om deze herdenkingsplaten te verkopen. Ze zijn maanden onderweg en verkopen ze aan winkels en aan iedereen die er maar belangstelling voor heeft. En die belangstelling is enorm. Symen is bovendien een goeie verkoper en op hun maandenlange tocht verkopen ze er zoveel dat de herdenkingsplaten raken uitverkocht. Onderweg maken ze af en toe een foto van de handelsreis.

foto: links: de herdenkingsplaat van Gerrit Hoekstra                rechts: Symen op de foto tijdens een van de tochten voor de verkoop

H.M. Koningin Wilhelmina is erkentelijk voor een aan haar toegezonden exemplaar:

Na de verkoop van de herdenkingsplaten wordt de opbrengst verdeeld. Gerrit heeft met zijn arbeid in Noord Holland en zijn deel van de opbrengst van de herdenkingsplaat een mooi bedrag bij elkaar gespaard. Met wat financiële steun van vader Hendrik en schoonouders Andries en Baukje Koning koopt hij een stuk grond in Murmerwoude en gaat er een huis bouwen. In maart 1946 wordt met de bouw gestart, Gerrit doet het meeste van de bouwwerkzaamheden zelf. Gerrit Hoekstra & Tjitske Koning trouwen op 7 maart 1946. In november wordt hun eerste zoon Hendrik geboren in het 'zilveren dak'. Het huis is gereed in 1947. De locatie is aan de huidige Doniaweg nr 21 te Damwoude. Een woning met garage waar Gerrit een plaatwerkerij en spuiterij voor automobielen begint. Pake Hendrik, die nu weduwenaar is, verhuist mee naar het nieuwe huis van de pas getrouwde Gerrit en Tjitske. Klaas gaat ook mee naar de nieuwe woning. Zoon Symen en echtgenote Sjouwkje (inmiddels getrouwd te Dokkum op 14-12-1944) blijven in het zilveren dak wonen waar Symen nog wat vee gaat houden en op andere manieren zijn inkomen verdient. Hij bedenkt altijd wel een manier om geld te verdienen.

We verlaten het 'zilveren dak' en gaan verder naar het volgende onderkomen van Gerrit & Tjitske Hoekstra. Na voltooiing van de woning aan de Doniaweg, die Gerrit grotendeels zelf heeft gebouwd, betrekken Gerrit & Tjitske met zoontje Henk de woning begin 1947. Pake Hendrik en Gerrit's broer Klaas komen inwonen. Klaas zal echter snel worden opgeroepen voor de dienstplicht en naar Nederlands Indië worden uitgezonden. Hij komt terug in 1949 en trekt dan tijdelijk weer in bij Gerrit & Tjitske. Gerrit regelt een baan voor hem bij een machinefabriek in Dokkum. Als Klaas een advertentie in de krant ziet waar aankomende Marechaussees worden gevraagd reageert hij. Hij wordt aangenomen en begint in 1950 met de opleiding. Hij zal daar een mooie carrière maken en eindigen als Adjudant en commandant van de brigade Koninklijke Marechaussee Seedorf (Duitsland) voor hij met pensioen gaat in 1983. Hij trouwt met Maaike in 1952 en samen krijgen ze twee kinderen, Jeanet en Henk. Echtgenote Maaike is overleden op 22 juli 2006 en Klaas op 18 april 2014. Beiden zijn begraven te Oldenzaal. Klaas was de laatste van zijn generatie Hoekstra's. Jeanet woont in Oldenzaal en Henk in Duitsland. Klaas werd 88 jaar.

foto: Links Akkerwoude, Klaas als 12 jarige in 1937                          foto rechts: 20 februari 1952 trouwfoto Klaas & Maaike   

Op de Doniaweg wordt op 10 juni 1948 Boukje Tjitske geboren. Het autoschade bedrijf van Gerrit is geen succes, er zijn in de directe omgeving in Friesland nog te weinig voertuigen om te herstellen en een zekere stroom van werk te genereren. Hij zoekt naar andere manieren om de kost te verdienen en vind deze bij een groot klokkenmakers bedrijf. Gerrit zal de nieuwe klokken gaan spuiten en polijsten in de werkplaats achter het huis. Deze werkplaats is echter te krap om de nieuw aan te schaffen machines te huisvesten en de grote klokken tijdelijk op te slaan. Daarom zoekt hij een grotere ruimte en vindt deze in Murmerwoude op de Hoofdweg 94. Het huis is ruimer en  heeft een grotere werkplaats met een aparte ingang om de hoek aan de badhuisstraat. In maart 1953 verhuist de hele familie naar de nieuwe woning. Op 2 juni 1953 wordt dochter Tjitske daar geboren.

Intussen spelen Gerrit en Tjitske al een tijdje met de gedachte om te gaan emigreren. Velen gingen hen al voor kort na de oorlog. Ze gaan op Engelse les en schrijven zich in voor emigratie naar Australië. Omdat er in Nederland een groot gebrek is aan vaklieden voor de wederopbouw en nu juist deze zich aanmelden voor emigratie draineert de overheid de aanvragen en zoekt naar mogelijkheden om de vakmensen in Nederland te houden. Maandenlang horen Gerrit & Tjitske niets van hun aanvraag tot er na veel aandringen een reactie komt van overheidswege. Gerrit wordt een baan aangeboden in de scheepsbouw met daaraan gekoppeld allerlei mogelijkheden voor opleidingen om zich verder te bekwamen als metaalbewerker en lasser. Doordat de emigratieaanvraag zo lang duurt en de aanbieding wel aantrekkelijk lijkt besluiten Gerrit en Tjitske om het te doen. Ze zullen gaan verhuizen naar Ridderkerk bij Rotterdam. In januari 1954 vertrekken ze, Pake Hendrik en de kinderen gaan natuurlijk mee.

Gerrit gaat aan de slag bij de N.V. Scheepsbouwwerf Gebroeders Pot te Bolnes. Het werken in de scheepsbouw met alle technische aspecten gaat hem goed af. Bij de werf worden mijnenvegers gebouwd van aluminium. Gerrit bekwaamt zich als een van de eerste in het land met nieuwe technieken als Argon Arc Autogeen lasser en hij is daar uitzonderlijk goed in. Na het werk volgt Gerrit allerlei cursussen in de avonduren als technisch tekenaar. Zijn teken talent heeft hij natuurlijk ook nog steeds. Dat blijkt als ze in de eerste uitgave van het personeelsblad van de werf om inzendingen vragen voor een logo voor het blad. Gerrit doet mee en het resultaat zie je hieronder.

Intussen vindt Pake Hendrik werk als wegarbeider in Ridderkerk en zo heeft iedereen weer werk en inkomen en gezonde bezigheden om handen. De kinderen Henk, Boukje en Tjitske gaan er naar de lagere school. De familie blijft 3 jaar in Ridderkerk. Intussen heeft Gerrit zoveel studies gedaan op allerlei gebieden in de scheepsbouw dat hij in 1957 solliciteert bij Scheepswerf Gideon in Groningen op een vacature als Hoofdbaas op de werf. Hij wordt aangenomen en het gezin verhuist naar Groningen waar ze de directiewoning naast de werf aan het Winschoterdiep betrekken. Een nieuw hoofdstuk is aangebroken en daar mag ik binnenkort ook deel van gaan uitmaken!

foto: Een van de weinige foto's uit Ridderkerk  vlnr: Boukje, Tjitske en Henk achter de flat op de Koninginnenweg.

In 1957 arriveert het gezin op de prachtige lokatie in Groningen aan het Winschoterdiep. Een kanaal aan de rand van Groningen net voorbij de wijk Helpman. Aan dit kanaal zijn een aantal scheepswerven gevestigd die allerlei schepen bouwen maar hoofdzakelijk kustvaarders. Het adres wordt Kooiweg 15, de directiewoning van de werf Gideon. En natuurlijk gaat Pake ook mee, die kan niet meer zonder ons en wij niet meer zonder hem.

foto: links Boukje poseert bij de wegwijzer                                          rechts: vanaf de overzijde van het kanaal zien we links het woonhuis aan de kooiweg

Het was een prachtige enerverende plek om te wonen. Gerrit had het werk naast de deur. Er was een zee van ruimte om het huis om allerlei dingen te doen. Mem Tjitske hield eenden en kippen. Gerrit bouwde een hondenkennel achter in de tuin waar de honden in kwamen. Zijn hobby was het africhten van politiehonden waarmee hij wedstrijden deed. Met een scheepswerf naast de deur is er altijd wel iets te beleven. Het kanaal voor het huis waar schepen voorbij komen, 's avonds als het donker is zie je de verlichting van de boten langzaam voorbij schuiven. Er komen veel mensen over de vloer en Pake Hendrik die kon lekker klussen achter in de grote tuin. Groente verbouwen, gras maaien, kortom al die dingen die hij als boer vroeger deed maar nu op zijn gemakje en op kleine schaal. Het was een fantastische plek en ik kan het weten, want op 27 juli 1961 werd ik hier geboren!

foto: Andries 1 jaar met in het midden zus Boukje en rechts zus Tjitske

En ondanks dat ik nog maar 3 jaar was voor we WEER gingen verhuizen kan ik me er nog veel van herinneren. Dat is best bijzonder maar de indrukken waren dan ook zo groot dat het bijna niet anders kon.

Zo was er de ene dag de tewaterlating van een super luxe jacht. Rechts op de hurken Gerrit die de regie heeft na zorgvuldige planning en berekeningen. Links Pake Hendrik die op zijn gemakje het hele spektakel staat te bekijken. Hij moet hier apetrots op zoon Gerrit zijn geweest.

En een aantal maanden later op 12 juli 1962: een enorm spektakel als onder leiding van Gerrit een groot schip zijdelings te water wordt gelaten!

Links op de foto ons huis en als we goed kijken; wie staat daar in de dakgoot te kijken naar de tewaterlating? Het is Henk!

Het was een fantastische periode van 7 jaar. Maar Gerrit zag het aankomen, het ging snel bergafwaarts met de scheepsbouw in het hele land en dus ook in Groningen. Werven gingen al failliet in het westen. En onheil moet je voor zijn als het kan en dus gaat Gerrit op zoek naar een andere baan, ditmaal ver weg in het Gelderse Arnhem.

Gerrit & Tjits hebben een 'bijzondere' huwelijksreis gemaakt na hun trouwen in 1945. Ze zijn op de fiets naar de omgeving van Arnhem gereisd waarover ze veel hadden gehoord. Ze hadden gelezen over De slag om Arnhem en wilden de gevolgen van de grootste luchtlanding uit de geschiedenis wel eens van dichtbij zien. Als ze terug komen van hun reis hebben Arnhem en omgeving een diepe indruk achter gelaten. Het is er prachtig! Het is waarschijnlijk daarom dat hij solliciteert op een baan in de omgeving van Arnhem en hij wordt aangenomen. Hij wordt hoofdwerkmeester van de sociale werkplaats Presikhaaf, vestiging Velp. We pakken de boel in en verhuizen naar het mooie Schaarsbergen. Het is 1964 als we daar aankomen op de Stroolaan en dit is ons nieuwe onderkomen en die bevalt prima!

In Schaarsbergen zullen we niet zo lang wonen want twee jaar later gaan we verhuizen naar het nabij gelegen Velp. Daar zullen we in totaal nog 6 jaar aan de Bergweg wonen als Gerrit besluit nog een keer van baan te wisselen, hij wil meer binding met techniek en industrie. Hij wordt bedrijfsleider bij Verpa Senco Nederland. Dit is een groot Amerikaans bedrijf met vestigingen over de hele wereld waarvan een in Arnhem. Het is een draad industrie. Van draad worden nieten gemaakt in allerlei formaten, hoofdzakelijk voor professionele toepassingen in de bouw. Deze grote nieten worden via hoge druk systemen in het materiaal geschoten met tackers of spijker pistolen. Een sneller alternatief voor schroeven en spijkeren. Gerrit krijgt leiding over het productieproces maar is bovendien ook aangesteld om nieuwe productieprocessen te bedenken en machines daarvoor te ontwikkelen. Het is een droombaan waarin hij al zijn capaciteiten kan benutten. Hij reist voor besprekingen een aantal malen naar het hoofdkantoor van de Verpa in Cincinatti USA. Dat was voor die tijd natuurlijk heel wat.

foto: 2de van rechts: Gerrit Hoekstra op werkbezoek in Cincinatti, USA het hoofdkantoor van Verpa Senco.

In Velp woont Pake Hendrik ook nog steeds bij ons. Op een dag heeft Pake 'pijn op de borst', het is 9 januari 1967. De dokter komt en schrijft medicijnen voor die Pake zo snel mogelijk onder de tong moet doen. Henk springt op zijn motor om de medicijnen te gaan halen. Heit laat de dokter uit en intussen blijft Boukje bij Pake. Ze voeren nog een gesprekje over de hemel als pake zegt dat hij ineens zulke koude voeten heeft. Bouk wrijft wat over de dekens om zijn voeten op te warmen. Dan reageert Pake niet meer. Boukje, die een opleiding in de verpleging doet, ziet wel dat het mis is en roept heit. Deze probeert pake nog te reanimeren maar het heeft geen nut meer. Tot ons grote verdriet is Pake overleden aan een hartinfarct, hij is 76 jaar.

Ik ben dan 6 jaar en kan maar niet begrijpen dat Pake, die bij ons thuis is opgebaart, maar niet wakker wil worden uit zijn slaap. Ik klim regelmatig op de kist om zachtjes naar hem te fluisteren: 'Pake...wakker worden!' Soms verbeeld ik me zelfs dat hij met zijn ogen knippert. De anderen willen me maar niet geloven! Heit en Mem laten het maar toe en Henk probeert me nog uit te leggen dat er een verschil is tussen slapen en de dood. Ik snap dat nog niet als 6 jarig mannetje. Na een paar dagen is Pake ineens voorgoed weg. Hendrik Hoekstra wordt begraven naast zijn vrouw Tjitske van der Staal die al veel eerder, in november 1945, is overleden. Hun laatste rustplaats is op de algemene begraafplaats in Murmerwoude.

foto's: Pake Hendrik Hoekstra die van 1947 tot 1967 deel van ons dagelijks leven is geweest.
 

foto: links: Hendrik Hoekstra met kleinzoon Andries Hoekstra                                                    rechts: met alle 9 kinderen van Symen & Sjouk

Ik sluit het hoofdstuk van Pake Hendrik Hoekstra af met een kleine anekdote. Als jochie was ik nogal een druk baasje (nu nog steeds hoor) en er was eigenlijk maar één iemand die mij rustig kon houden, dat was Pake. Hij had daar een mooi trucje voor. Pake rookte pijp en dat vond Andries reuze interessant. Pake zei dan tegen Andries: 'als je een half uur rustig bij me op schoot zit, mag je een trekje van mijn pijp'. Nou dat zag Andries van nog maar 3 jaar wel zitten. Muisstil zat ik dan op schoot en Pake nam rustig de tijd om zijn pijp te stoppen, aan te steken en af en toe een dikke rookwolk uit te blazen. Met grote ogen keek ik hoe dat allemaal in zijn werk ging. Na een half uur was de pijp opgerookt. Nu was het tijd voor de beloning, een trekje van de inmiddels gedoofde pijp... gefopt...maar wist ik veel! Het ging erom om die pijp ook eens in de mond te mogen hebben natuurlijk. Wel een half uur mooi muisstil bij Pake op schoot gezeten. Pake blij, Andries blij en mem blij! Ja mijn Pake daar was ik gek op.

foto: Het graf van Hendrik & Tjitske te Murmerwoude (nu Damwoude). De steen is inmiddels vervallen.
Op deze plek zijn nu begraven Symen Hoekstra & Sjoukje Wiersma

Vier jaar na de dood van Pake Hendrik gaan we voor de laatste keer verhuizen naar een prachtige woning in een prachtige omgeving. In 1971 komen we aan bij onze nieuwe woning in het dorpje Oosterbeek direct ten westen van Arnhem. Een droomomgeving voor een kind om op te groeien. De bosrijke en heuvelachtige omgeving op de rand van de Veluwe met aan de voet van het dorpje de rivier de Rijn en aan de andere kant de uitgestrekte weilanden van de Betuwe, het beste van twee werelden. Het is hier waar ik de mooiste tijd uit mijn jonge leven ga doorbrengen. Vader Gerrit gaat eind 1980 met vervroegde uittreding (VUT) op 57 jarige leeftijd. Het is ook mooi geweest, al dat harde werken. Tijd om te genieten van de ouwe dag. Gerrit doet dat in de tuin en in de werkplaats naast het huis. Hij blijft dingen uitvinden en maken, het zit in zijn bloed. Het is een hobby maar het hoeft niet meer persé. Tjitske heeft tot aan haar pensioen nog een aantal jaren gewerkt als bejaardenverzorgster. Ze doet nu vrijwilligers werk voor het dienstencentrum en zingt bij het koor 'de Lofstem' in Oosterbeek.

foto: het laatste huis op de Utrechtseweg nr 48 in Oosterbeek

Gerrit en Tjitske sterven uiteindelijk in deze mooie omgeving. Eerst Gerrit Hoekstra aan longkanker op 13 februari 1992 op de leeftijd van 68 jaar. Tjitske Trijntje Koning overlijd 3 jaar later plotseling op 9 maart 1995 op de leeftijd van 72 jaar aan een hartinfarct. Wat hebben ze veel mee gemaakt in hun leven. De crisis van de dertiger jaren, de tweede wereldoorlog met al zijn gevolgen. Het waren lieve hard werkende mensen die na een tegenslag altijd de moed erin hielden en vooruit bleven gaan. Altijd in voor een geintje en ondersteunend waar nodig. Ik persoonlijk had me geen betere ouders kunnen wensen. We zijn met veel liefde en zorg groot gebracht. Ik weet zeker dat de familie met veel genoegen aan hen terug denkt. Gerrit en Tjitske zijn begraven op de algemene begraafplaats te Twijzelerheide op een deel waar alle familieleden van Tjitske bij elkaar zijn begraven. Tjitske was de oudste van 11 kinderen. Op de foto hieronder zien we ze alle 11 op rij met moeder Baukje Koning - Van der Meulen voorop.

foto: Beppe Koning op de voorgrond met haar 11 kinderen op volgorde van geboorte:
Tjitske, Griet, Bouwe, Arie, Kees, Bauke, Siemke, Sietske, Jan, Wieger en Jelte

foto: Afra en Arianne brengen een tekening en bloemetje mee voor pake Gerrit en beppe Tjitske.