|
u bevind zich op de uitgebreide versie met tijdsperspectief en meer informatie terug naar startpagina |
|
GENEALOGIE: 13 GENERATIES HOEKSTRA 1550 - HEDEN (uitgebreide versie) |
 |
FAMYLJE IS'N SKATKISTE
FAMILIE IS EEN SCHATKIST
let op: aan deze pagina wordt doorlopend gewerkt |
 |
|
Voorgeschiedenis Mijn zoontje Gerben raakt de draad kwijt als ik hem probeer uit te leggen wie zijn opa's vader is en hoe je een kind van mijn neef noemt. En ik moet eerlijk bekennen dat ik ook snel het spoor bijster ben. Hoe zit dat nu eigenlijk, wie is wie en hoe komen we aan onze achternaam? Ik besluit om een schema voor ons te maken en al snel raak ik verstrikt in namen en foto's van lang geleden, de speurtocht laat me niet meer los. Als amateur historicus publiceerde ik in 2005 het boek 'All Men Are Brothers' over het tragische lot van de Poolse Parachutisten die bij de slag om Arnhem vochten. Ik heb dus al redelijk wat ervaring met het speuren in archieven en al verassend snel boek ik grote vooruitgang in het genealogische onderzoek. Ik besluit om de waardevolle informatie op internet te zetten. Met dit verslag neem ik je mee op een reis door het verleden. We gaan op zoek naar de Hoekstra's uit de tweede wereldoorlog en de tijd van Napoleon. Hoe doorstonden we de 80-jarige oorlog en wat bracht ons de Gouden Eeuw? Onze reis begint op het moment dat de eerste stappen worden gezet naar het ontstaan van ons land en waar mijn onderzoek (voorlopig) eindigt, in 1558. Het zal duidelijk worden waar onze roots liggen en welke namen daar bij horen. Indien je niet bent geïnteresseerd wat zich afspeelt in de tijd van de genoemde voorouders kun je gebruik maken van de 'links' in de tabellen. Je kunt dan direct naar de familiegegevens springen. Het is aan jou om de educatieve of de academische weg te kiezen. Veel plezier! Hoekstra Tot enkele eeuwen geleden waren achternamen in Nederland niet gebruikelijk, tenzij bij adellijke personen die er belang bij hadden hun afstamming via de achternaam te laten vastleggen. Omdat alleen een voornaam, voor de herkenning van de persoon vaak niet voldoende was, werd daar dan een toevoeging aan gegeven die aangaf welke Jan of Marie dan bedoeld werd. De aard van deze toevoeging varieerde van regio tot regio. In veel streken werd hier het zogenaamde patroniem toegepast, een aanduiding die op de naam van de vader was gebaseerd. Jan, de zoon van Willem, werd dan Jan Willems, en Jan, de zoon van Hendrik, Jan Hendriks. In andere streken werd de naam van de boerderij of plaats (toponiem) waar men woonde of een aanduiding van een eigenaardigheid of het beroep van de persoon genomen.In grotere plaatsen was echter ook naam plus patroniem niet voldoende om iemands identiteit uniek vast te stellen, en hier kwam de gewoonte om een familienaam te nemen. Na verloop van tijd hadden in de steden en in dichtbevolkte streken de meeste mensen wel familienamen. In andere streken (zoals Groningen en Friesland) waren ze echter buiten de steden een zeldzaamheid. Daar hadden bijvoorbeeld alleen de hogere lagen een familienaam, of zelfs alleen de immigranten vanuit streken met familienamen. Bovendien was de overerving van familienamen vaak onregelmatig - in het algemeen kreeg men de familienaam van de vader, maar soms ook die van de moeder of een van de grootouders. Ook kwam het voor dat na een aantal geslachten de familienaam werd gewijzigd of verdween.
Om eenheid in de systemen
te krijgen, werd in de napoleontische tijd
(1799-1815) besloten dat iedereen die nog
geen achternaam had er één moest kiezen, en
dat achternamen altijd van vader op kind
zouden overgaan. In grote delen van de Lage
Landen waren namen al min of meer gefixeerd
in de voorliggende periode, zodat voor deze
personen alleen de vastliggende schrijfwijze
nieuw was. Met name in het noorden van
Nederland werden nog wel nieuwe achternamen
gecreëerd.
Aanvankelijk was dit bevel niet effectief, maar met de invoering van de burgerlijke stand (18 november 1811) werd het dan toch menens, al werden gedurende geruime tijd nog 'vergeten' mensen van een achternaam voorzien. Vooral bij gehuwde vrouwen kwam het aanvankelijk wel voor dat men niet precies wist welke achternaam in een akte moest worden vermeld omdat bijvoorbeeld de vader en/of de eventuele broers al voor 1811 waren overleden en nog geen familienaam hadden gehad of omdat ze te ver weg woonden om precies te weten welke achternaam zij hadden aangenomen. Delen van Limburg en Zeeuws-Vlaanderen waren al eerder ingelijfd bij Frankrijk en kregen al in 1795 een burgerlijke stand. Vanaf 1811 (of waar van toepassing 1795) was het zo dat een kind altijd de achternaam van de vader kreeg (als er geen vader bekend was, de vader wenste het niet te erkennen, of de moeder wenste de erkenning tegen te houden, kreeg het kind de naam van de moeder). De burgemeester heeft het voorrecht een naam te kiezen van een vondeling. Het was de gewoonte dat een getrouwde vrouw de achternaam van haar man voerde, echter officieel veranderde haar naam niet en hield ze haar 'meisjesnaam'. Nu we dit weten begrijpen we waarom we pas laat in onze historie de familienaam (of achternaam) Hoekstra tegen zullen komen en dat betekent dat we niet van adel zijn! Maar wat zijn we dan wel? Welnu, we zijn in ieder geval echte Friezen! |
 We
beginnen onze reis in het midden van de zestiende eeuw.
Het is een roerige periode geweest van oorlogen en
conflicten. Er is wat afgeknokt ook op het grondgebied
van de Lage Landen, zoals we in die tijd nog heten
(Nederland bestaat nog niet). De redenen hiervoor zijn
van alle tijden, macht en geld. Het zal niet lang meer
duren of het geloof gaat zich mengen in de strijd.Een belangrijk moment is het jaar 1548 wanneer alle 17 provincien van de Lage Landen worden opgenomen in het Bourgondische Rijk en als zodanig vergaande onafhankelijkheid krijgen binnen het Heilige Roomse Rijk van Karel V. Het gebied bevat grofweg het huidige Nederland, Belgie, Luxemburg en een deel van West Duitsland. Maar er is een storm op komst. Gedurende de afgelopen jaren is de reformatie op gang gekomen. Diverse Protestanse bewegingen zetten zich af tegen de Katholieke kerk. Desondanks is het enige tijd later in 1555 wanneer Karel V het gebied overdraagt aan zijn zoon Filips de II. Deze is nu Koning van Spanje en heer der Nederlanden. Karel V leunt hierbij op de steun van Willem van Oranje. Het conflict tussen de Katholieke kerk en de Protestantse bewegingen bereikt zijn climax met de Beeldenstorm die in 1566 door de Nederlanden raast. In november 1566 stuurt Filips II de Hertog van Alva naar het gebied om de opstanden de kop in te drukken. De tachtigjarige oorlog is een feit. Het is tijdens al dit geweld en in een periode van grote onzekerheid dat in de omgeving van het Friese Surhuisterveen rond 1558 de boerenzoon 'Pytter' geboren. Tevens wordt in de nabije omgeving rond 1558 de boerenzoon Rinse geboren. Pytter krijg omstreeks 1579 een zoon genaamd: Wybrant Pytters. Rinse krijgt omstreeks 1584 een dochter genaamd: Tied Rinses. Deze zullen omstreeks 1609 trouwen in de omgeving van Hardegarijp. Omstreeks 1615 wordt hun eerste zoon geboren. En zo zijn we aangekomen bij onze stamvaders getuige de onderstaande tabel. De namen met een sterretje markeren onze stamouders. |
| GENEALOGIE: 13 GENERATIES HOEKSTRA - GENERATIE 1 TABEL |
| GENERATIE 1 | kinderen: | 1* |
Jurrien Wybrants ca 1615 |
|
|
* Wybrant Pytters geboren ca 1579 |
||||
|
gehuwd omstreeks 1609 omgeving Hardegarijp |
||||
|
Tied Rinses geboren ca 1584 |
||||
|
Na 1576 groeien de noordelijke en
zuidelijke Nederlanden steeds meer uit elkaar, vooral
omdat de protestantse reformatie in het noordelijke deel
dieper wortel had geschoten dan in het zuidelijke deel,
waar (in Brussel) het machtscentrum van de (katholieke)
Habsburgse bestuurders in de Lage Landen lag. De "Val
van Antwerpen" in 1585 wordt vaak gezien als aanleiding
tot de definitieve scheiding van noord en zuid. Tijdens
de oorlog ontstond in 1588 de noordelijke Republiek der
Zeven Verenigde Nederlanden, waar het calvinisme de toon
aangaf. De Zuidelijke Nederlanden bleven onder het
bewind van een landvoogd die door de koning van Spanje
benoemd werd. Het katholicisme bleef daar de enige
toegestane godsdienst. We hebben onze stamouders opgespoord door - vader op zoon - onderzoek. In deze tijd bestond de burgelijke stand nog niet en hadden we nog geen familienamen. En toch is er een goede bron van informatie, de kerkboeken! We hebben net gelezen dat de reformatie in volle gang is en voor alle kerken is het zaak om de administratie van de leden nauwkeurig bij te houden. Bij toetreding tot de nieuwe protestantse gemeenschappen doet men belijdenis. Vaak word dit gecombineerd met de doop van het eerste kind. En precies dat komen we tegen op zoek naar onze voorouders.
Veel oude Friese kerkboeken zijn in handen van de Friese stichting Tresoar. Het is deze stichting die er als eerste voor heeft gezorgd dat de meeste oude documenten van kerken en overheden zijn gescand zodat ze met een computer zijn op te vragen. Zo blijven de orginele stukken goed geconserveerd zonder dat ze telkens opnieuw hoeven worden ingezien wat natuurlijk slijtage kan veroorzaken. Friesland loopt met deze ontwikkelingen voorop! Hiernaast zien we zo'n afbeelding van een orgineel kerkboek. Gefotografeerd en dus omgezet in een afbeelding die we kunnen bestuderen.
De gouden eeuw en tachtigjarige oorlog Ze maken het begin mee van de Gouden Eeuw waarin we welliswaar in oorlog zijn met Spanje maar rond 1590 keert het tij definitief ten gunste van de Republiek. Het Turkse Ottomaanse rijk is nu ook in oorlog met Spanje. De Ottomaanse druk verhinderd Spanje zich volledig te richten op het neerslaan van de opstand in de Nederlanden. De bekwame militaire leiding van prins Maurits en de maritieme expansie van de Nederlanden, veelal ten koste van het Spaanse koloniale rijk, maken de uiteindelijke triomf mogelijk van de Republiek, die zich ontwikkeld tot een wereldmacht! Er ontstaat een nauwe band met het Huis van Oranje. In 1628 als Piet Heijn de zilvervloot veroverd pakken we de draad weer op met de volgende stap in onze zoektocht naar onze voorouders. We vinden zoon Jurrien Wybrants in het kerkboek van de doopsgezinde gemeente in Surhuisterveen. Jurrien trouwt met Geb Geerts in 1639. Het is Gepke haar tweede huwelijk. Ze krijgen twee kinderen die bij hun doop ook worden ingeschreven in het kerkregister. |
| GENEALOGIE: 13 GENERATIES HOEKSTRA - GENERATIE 2 TABEL |
|
TERUG NAAR GENERATIE 1 |
Beide ouders waren lid van de
doopsgezinde gemeente Surhuisterveen kinderen: |
1* | Wybren Jurriens ca 1639 |
|
|
* Jurrien Wybrants ca 1615 |
2 | Benne Jurriens | ||
|
gehuwd te Surhuisterveen 1639 |
||||
|
Geb Geerts ca 1620 2de huwelijk |
||||
|
Tot nu toe wonen en werken onze voorouders in de omgeving van het Friese Surhuisterveen. Het zijn boeren die hun land pachten van de grootgrondbezitters (kerk en adel) of arbeiders die als boerenknecht de kost verdienen of in het veen werken om bijv. turf te steken. Waar bevinden we ons eigenlijk op de landkaart en hoe zit dat nou met ons Friezen? Een kaart uit 1664 die de omgeving weergeeft. Tussen Leeuwarden en Groningen ligt het veengebied van Surhuisterveen. De veengebieden worden vanaf de 11de eeuw drooggelegd d.m.v. dijken en kanalen en het veen is droog komen te liggen. Dit wordt nu afgestoken om brandstof (turf) te winnen. Deze drooggelegde veengebieden zijn van grote economische waarde voor de jonge Republiek en het winnen van de turf brengt veel werkgelegenheid met zich mee. De economie draait hier op volle toeren en al snel komt er aan alles meer behoefte.
Het aantal inwoners in de regio neemt snel toe en rond 1630 onstaat uit het dorpje Eslawald en Sint Johanneswald (beide dorpjes liggen op een hoge zandkop) het nieuwe dorp Veenwouden. Hier wordt in 1639 Wybren Jurriens geboren. Het gezin is tussen 1558 en 1639 dus verhuist van Surhuisterveen naar Veenwouden. Op de oude kaart komt dit dorp nog niet voor. Daarom hebben we het op de kleine afbeelding links voor u ingetekend, ten noorden van Bergum. Wybren Jurriens wordt in de boeken 'veenbaas' genoemd. Het dorpje zal zich ontwikkelen als een forensendorp. Veel inwoners zijn afkomstig uit het nabij gelegen Bergum en Hardegarijp. Het zal groeien en in de toekomst zelfs een haven en tramlijn krijgen. Er worden nieuwe waterwegen aangelegd naar het Lauwersmeer en Bergemermeer. Vele skutjes met turf zullen vanaf Veenwouden naar elders varen. Het is in deze omgeving waar we onze voorouders zich de komende jaren verder zullen ontwikkelen. Voor wie meer wil weten over het ontstaan van Friesland en de grote rol die de Friezen hebben gespeeld in de ontwikkeling Nederland verwijs ik naar het internet waar veel over dit onderwerp is te vinden. We naderen nu het einde van de 80 jarige oorlog die met tussenpauzes heeft geduurt van 1568 tot 1648. We laten Benne voor wie hij is. Hij speelt in onze lijn verder geen rol en pakken de draad op bij Wybren Jurriens. We komen hem weer tegen in de registers van Rijperkerk. De reden is zijn huwelijk met Ymck Jelles. Verderop in de registers zien we dat hun eerste kind wordt gedoopt: Gepke Wybrens. Waarom duikt Wybren Jurriens ineens op in Rijperkerk? In het register lezen we dat hij boer is. Boeren kun je niet op afgestoken veengrond en dat is de reden dat het gezin naar Rijperkerk is vertrokken. Dan zien we iets merkwaardigs in het register, en huwelijk tussen Wybren Jurriens en Sierdye Meinderts. Kennelijk is zijn eerste vrouw Ymck Jelles overleden en trouwt hij opnieuw. In 1680 vinden we in het kerkregister van Rijperkerk dan ook de geboorte van hun zoon Jurrien Wybrens. |
| GENEALOGIE: 13 GENERATIES HOEKSTRA - GENERATIE 3 TABEL |
| 1* |
Jurrien Wybrens Rijperkerk ca 1680 Rijperkerk ca 1724 |
|||
|
* Wybren Jurriens Veenwouden ca 1638 |
2 | |||
| 3 | ||||
| Ymck Jelles (1ste huwelijk) | 4 | |||
| Sierdje Meinderts (2e huwelijk) | 5 |
|
Om de vaak onvolledige en summiere informatie uit de kerkboeken te
controleren doorzoeken we ook andere dossiers. Ondanks dat er nog
geen burgelijke stand is zijn er wel een aantal andere zaken die
goed worden bijgehouden. Als u denkt dat belastingen iets is waar
alleen moderne mensen mee te maken krijgen dan vergist u zich. En de
belasting word zoals u weet altijd goed bijgehouden. Zo ook in
vroeger tijden. Verder was er een vorm van stemrecht. Ook hier zijn
redelijk nauwkeurig gegevens van bijgehouden. En zijn er nog de
rechtspraak en het erfrecht. Allemaal dossiers waarin we soms kleine
vermeldingen kunnen vinden die de gegevens uit de kerkregisters
aanvullen of onderschrijven. Hoe deze systemen werken gaat te ver om
hier uitleg van te geven maar een duidelijk overzicht vind u op de
website van Tresoar waar zoals ik al eerder melde alle gegevens zijn
gefotografeerd. Het rampjaar 1672 We pakken de draad weer op in 1680 wanneer Jurrien Wybrens is geboren te Rijperkerk. De schrik zit er nog goed in bij de Republiek der 7 verenigde Nederlanden. De Gouden Eeuw is nog in volle gang en heeft de Republiek tot een van de machtigste staten op aarde gemaakt. We hebben veel kolonies, domineren de wereldhandel en heersen over de wereldzeeën en zijn daarmee een bedreiging voor de gevestigde machten geworden. In 1672 (ook wel het rampjaar genoemd) begint de Hollandse Oorlog. De Republiek word aangevallen door Engeland, Frankrijk en de bisdommen Münster en Keulen! De binnenvallende legers trekken op 12 juli 1672 over de Rijn bij Lobith en verslaan het zwakke landleger van de Republiek. Snel bezetten ze veel grondgebied in Twente en het graafschap Zutphen. Door deze tegenslagen breekt er paniek uit in de niet bezette delen van de Republiek. Hierdoor komt ook de steeds voortdurende interne strijd tussen staatsgezinden en prinsgezinden in de Republiek naar boven. Zo word regent Johan de Witt om het leven gebracht door een menigte aanhangers van Oranje. Op gruwelijke wijze wordt zijn lichaam verminkt en tentoongesteld.
De Fransen rukken op van de IJssel tot in Utrecht waar de Republiek de Hollandse Waterlinie heeft gerealiseerd. Een verdedigingswerk bestaande uit water en forten (we zouden deze verdediginsstrategie nog aanhouden tot na de 2de wereldoorlog). Daar beginnen onderhandelingen over vrede. Frankrijk zou de gebieden ten zuiden van de Waal krijgen, Engeland zou Walcheren krijgen en enkele steden aan de kust, en Keulen en Münster wat gebieden in het oosten. Karel en Lodewijk besloten dat Willem III als prins zou regeren over een overblijfsel van de Republiek. Ook moest er veel geld worden betaald en de katholieken volledige godsdienstvrijheid worden gegeven, anders zou Frankrijk Utrecht en heel Gelderland houden. Deze eisen waren zo hoog dat ze afgewezen werden en de Republiek in haar verzet sterkten. Toch rukken de vijandelijke legers nog verder
op. De Friezen die nog nimmer een vijand op hun grondgebied hadden
toegestaan zien het vijandelijke leger oprukken tot vlak voor de
stelling Heerenveen. Deze is echter versterkt met een aarden wal en
dubbele grachten. De bezetting bestaat uit burgercompagnieën:
schutters uit Leeuwarden en Franeker, en geregelde troepen, allen
onder het bevel van o.a. luitenant-admiraal baron Hans Willem van
Aylva welke al flink tegen ze heeft gevochten bij de linie aan de
Friese rivier de Linde.
Op het diplomatieke front is de
Republiek er inmiddels in geslaagd om
Brandenburg-Pruisen, het Heilige Roomse Rijk en Spanje
aan haar zijde te krijgen. Door het gevaar in de rug
aangevallen te worden trekken de vijandelijke legers
zich uiteindelijk geheel terug achterna gezeten door de
legers van de Republiek onder leiding van Willem III. Na
17 maanden van gedeeltelijke bezetting is het gevaar
geweken maar er is grote schade. Het volk is redeloos,
het land reddeloos en de regering radeloos. De
ervaringen van het Rampjaar hebben aanzienlijke invloed
op de richting van de buitenlandse politiek van de
Republiek. Willem III zou het als zijn taak zien om de
Republiek en Europa te verdedigen tegen Franse
hegemoniale aanspraken. In alle oorlogen van Lodewijk
XIV zullen de Nederlanders zijn tegenstanders steunen.
Het grootste gevolg van de plotselinge aanval is dat
onze Gouden Eeuw tot stilstand is gekomen. Wat rest is
een verbeterde economische positie in de wereld en een
hogere levensstandaard voor de inwoners van de
Republiek. Daar hebben we nu nog steeds profijt van!
Wellicht zijn de roerige jaren die achter ons liggen er de oorzaak van dat we weinig informatie kunnen vinden over Jurrien Wybrens. We komen hem voor het eerst weer tegen in 1708. Hij is inmiddels getrouwd met Tjitske Pieters. Op 25 mei 1708 zijn ze in de kerk om hun eerste zoon te dopen maar ze worden zelf ook gedoopt en doen gelijkertijd belijdenis. Na zoon Wybren Jurjens worden er nog 3 kinderen geboren. Voor de gegevens zie onderstaande tabel 4. |
| GENEALOGIE: 13 GENERATIES HOEKSTRA - GENERATIE 4 TABEL |
| In
1708 bij de doop van hun 1ste zoon Wybren Jurjens werden ook de beide ouders gedoopt en deden zij tevens belijdenis voor de kerk te Rijperkerk (Veenwouden). Jetske is bij de doop opgegeven als Aedske |
1* |
Wybren Jurjens Rijperkerk 25 mei 1708 Rijperkerk 1789 |
||
|
* Jurjen Wybrens Rijperkerk ca 1680 - 1724 Belijdenis en doop Rijperkerk in 1708 |
2 |
Beitske Jurjens Rijperkerk 12 oktober 1710 ca 1787 |
||
| 3 |
Wybe Jurjens Rijperkerk 21 augustus 1712 |
|||
|
Tjitske Pieters Rijperkerk ca 1679 - 1759 Belijdenis en doop Rijperkerk in 1708 |
4 |
Aedske (Jetske) Rijperkerk 14 april 1715 |
||
We zijn in de 18de eeuw beland en
de Hoekstra's 'boeren' nog steeds zoals vele andere
Friezen. Maar er zijn grote veranderingen op komst!
Terwijl overal om ons heen vorsten regeren en de
absolute macht hebben is dit anders in de Republiek. Wij
kennen 'Stadhouders' die van oorsprong
 optreden
als vervanger van een Koning. Dit is meestal een Prins
van Oranje, nazaat van Prins Willem van Oranje die de
opstand tegen Spanjaarden leidde tijdens de
tachtigjarige oorlog en daardoor veel sympathie krijgen.
De Oranjes zijn uitstekende krijgsheren maar ook goede
diplomaten met veel invloed door hun connecties met
andere koningshuizen in de landen om ons heen. In de
Republiek is deze stadhouder echter in dienst van de
regenten (bestuurders) van de verschillende steden,
gewesten en de Staten-Generaal. De stadhouder moet zijn
macht met de regenten delen wat regelmatig tot
conflicten leidt. De regenten zijn machtig en rijk en
dat laten ze ook zien. De tegenstellingen tussen rijk en
arm worden langzaam groter wat tot veel onvrede leid.
Het gaat minder goed met onze economische ontwikkeling
dan in andere landen om ons heen. Het volk begint te
morren.Het is 10 september, 1730 als we in het kerkboek van Veenwouden zien dat Wybren Jurjens trouwt met Jakobje Pieters uit Jorwerd. Ze krijgen 5 kinderen, 4 zonen en een dochter. Voor ons is van belang zoon Jan Wybrens die wordt gedoopt op 3 juni 1741 in Hardegarijp. Hij zal het stokje overnemen als de volgende voorvader. We komen nu ook steeds betere documentatie tegen o.a. betreffende de sterfdata. Ook komen we aantekeningen tegen in de gerechtelijke stukken, we krijgen te maken met diefstallen! Wybe Wybrens (WIEBE WIEBRENS), koemelker te Hardegarijp, oud 47 jaar, doet aangifte van diefstal van twee bijenkorven, staande in het bijenhuis achter het huis van zijn vader Wybren Jurjens (WIEBREN JURJENS) aldaar - verklaring van Jan Wybrens (JAN WIEBRENS), oud 42 jaar, wonende bij zijn vader Wybren Jurjens, huisman te Hardegarijp. In de orginele
stukken is verder nog te lezen het gaat om twee van de
beste korven geverfd in de kleur blauw, en gemarkeerd
met de letters WJ en dat ze daags ervoor nog in het
bijenhuis stonden. |
| GENEALOGIE: 13 GENERATIES HOEKSTRA - GENERATIE 5 TABEL |
| 1 |
Jurjen Wybrens 1734 |
|||
|
* Wybren Jurjens Rijperkerk 1708 Hardegarijp 1789 |
2 |
Wybe Wybrens Hardegarijp 1736 Hardegarijp 1804 |
||
|
gehuwd te Veenwouden 10-09-1730 |
3* |
Jan Wybrens Hardegarijp 3 juni 1741 Hardegarijp 2 april 1821 |
||
|
Jakobje (Japke) Pieters Jorwerd |
4 |
Gjolt Wybrens 5 november 1744 |
||
| 5 |
Tjitske Wybrens 11 juli 1752 |
|
Pruiken en Revoluties In de Republiek ontstaat een nieuwe stroming, die van de 'patriotten'. Zij wensen dat alle burgers terugkeren naar de traditionele liefde voor het vaderland. Daarbij verenigen zij twee politieke opvattingen. Ten eerste pleiten ze voor herstel van oude burgerrechten, die zouden zijn aangetast door de stadhouder en diens partijgangers. Ten tweede pleiten ze voor nieuwe, 'democratische' rechten, met grotere zeggenschap voor grote delen van de bevolking. Dit zijn opvattingen die dan ook in Frankrijk en de Verenigde Staten klinken. De nieuwe opvattingen leiden tot een reeks conflicten tussen de patriotten en de prinsgezinden. Beide partijen vinden steun bij andere landen. Pruisen en Engeland steunen Oranje. Frankrijk, waar na de Franse Revolutie in 1789 een revolutionair bewind heerst, steunt de patriotten. Er volgen snel een opeenvolgende reeks van gebeurtenissen en oorlogen met wisselende allianties. De vijand van vandaag is de bondgenoot van morgen. De macht van de Republiek wordt echter steeds kleiner mede door de verdeeldheid en het aandeel van de patriotten die uiteindelijk naar Frankrijk vluchten waar ze zich aansluiten bij de Franse patriotten en meewerken aan de Franse revolutie.
De mensen pikken het niet langer en er onstaat een revolutie die begint in 1789 met de bestorming van 'de Bastille'. Andere vorsten in Europa kijken met argusogen naar wat zich in Frankrijk afspeelt. Ze vrezen voor hun eigen positie en stellen zich vijandig op tegen Frankrijk. Dit werkt averechts en geeft nog meer voeding aan de Franse revolutie welke eindigt met het afzetten van Koning Lodewijk XVI op 21 september 1792. Na de machtsovername door 'het volk' wordt de situatie grimmiger. Op 21 januari 1793 word Lodewijk XVI onthoofd en even later ook zijn vrouw Marie Antoinette. Verschillende lagen van de bevolking raken slaags met elkaar en de nieuwe 'overheid' reageert met een waar schrikbewind. De guilotines draaien overuren. Er heerst een economische crisis met grote werkloosheid en prijsstijgingen. Gematigde tegenstanders komen aan hun einde onder de guillotine. Intussen gaat de Republiek zich ook bemoeien met de Franse revolutie. We zijn een natuurlijke vijand van Frankrijk. Een goed voorbeeld is het 'Rampenjaar' waar we eerder over spraken toen de Fransen ons land binnen drongen en daarmee een einde maakte aan de Gouden Eeuw. In 1792 zijn de vorstenhuizen van Europa zo bang dat de revolutie zal overslaan naar hun landen dat ze een coalitie smeden en Frankrijk aanvallen. Het gaat om o.a. Oostenrijk, Pruisen, de Republiek, Engeland en Spanje. De aanvallen worden afgeslagen door een snel reizende ster in het Franse Leger ene Generaal Napoleon Bonaparte. Deze coalitie zal de geschiedenis ingaan als 'de eerste coalitie' die strijd tegen Frankrijk van 1792 tot 1799. In hoeverre onze voorouders direct betrokken zijn of directe gevolgen ondervinden van vele ontwikkelingen die zich afspelen in onze geschiedenis weten we niet. Tot nu toe zijn er zijn geen dagboeken te vinden en de calvinistische Friezen zijn sterke harde werkers die zich doorgaans afzijdig houden van de politiek. Wat we wel tegenkomen is een aantekening in het register van Justitie. We zien dat Jan Wybrens Hoekstra in het huwelijk treed met Antje Oeges op 9 juli 1775 te Hardegarijp. We wonen en werken nog steeds in dezelfde omgeving rond de kerkdorpen Rijperkerk, Oenkerk, Giekerk, Oudkerk en Roodkerk. Een doorgaans rustige omgeving net boven Leeuwarden. Jan Wybren Hoekstra en Antje Oeges krijgen 4 kinderen. We vinden nu vaker gegevens terug over onze voorouders. Zo komen we ze tegen in de belasting administratie. Zonder verder in te gaan op deze ingewikkelde en vaak aan verandering onderhevige manier van belastingen innen kunnen we zeggen dat voor het gewest Friesland de eerste redelijk nauwkeurige gegevens opduiken in de zogenaamde SPECIEKOHIEREN. In het kort waren deze belastingen opgedeeld in 5 categoriën: 1) Het hoofdgeld,
ook wel familiegeld genaamd. Het was
verschuldigd door iedere ingezetene van 12 jaar of ouder
en gegoed voor ₤ 600 of meer. Door het bijhouden van de belastingen werden ook verhuizingen geregistreerd en eventuele aanwinsten van nieuwe landstukken. Een paar voorbeelden van de registraties waaruit we waardevolle gegevens kunnen halen: Speciekohier Tietjerksteradeel
1748 Speciekohier Tietjerksteradeel
1756 Intussen schrijven we ook weer een stukje familiegeschiedenis. In het kerkboek van Hardegarijp komen we Jan Wybrens HOEKSTRA tegen. Hij trouwt op 9 juli 1775 met Antje Oeges. Hier zien we voor het eerst onze latere familienaam verschijnen! Jan is een succesvolle boer met behoorlijk wat land om te bewerken. Het is inmiddels ook gelukt om dit in eigendom te verkrijgen. Ze krijgen 4 kinderen die allen een behoorlijke leeftijd bereiken. Het is zijn eerste zoon Wybren Jans Hoekstra die onze volgende voorvader word, zie tabel 6 hieronder. Het is ook voor het eerst dat we van alle gezinsleden de geboorte en sterfdata kunnen vinden. Wanneer niet expleciet de geboorteplaats word vermeld is deze aangeduid met de naam van de gemeente. Zo zien we dat het 3de kind, zoon Pieter Jans Hoekstra, is overleden in de gemeente Tietjerksteradeel. Van hem weten we in tegenstelling tot de andere kinderen dus niet in welk dorp hij is overleden. |
| GENEALOGIE: 13 GENERATIES HOEKSTRA - GENERATIE 6 TABEL |
| 1* |
Wybren Jans Hoekstra Hardegarijp 1782 Rijperkerk 14 augustus 1852 |
|||
|
* Jan Wybrens Hoekstra Hardegarijp 1 juni 1741 Tietjerksteradeel 2 april 1821 |
2 |
Oege Jans Hoekstra Hardegarijp 1784 Suawoude 13 juni 1864 |
||
|
gehuwd te Hardegarijp 09-07-1775 |
3 |
Pieter Jans Hoekstra Hardegarijp 1787 Tietjerksteradeel 13 maart 1862 |
||
|
Antje Oeges Hardegarijp 1751 Hardegarijp 4 november 1823 |
4 |
Japke Jans Hoekstra Hardegarijp juli 1791 Hardegarijp 6 augustus 1869 |
||
|
Alle overzeese kolonies komen onder het gezag van de Engelsen, die inmiddels de Bataafse Republiek de oorlog verklaard hebben vanwege de samenwerking met de Fransen. Tal van andere gebieden (zoals Kaap de Goede Hoop en veel factorijen in India) worden door Engelsen overgenomen, soms met handhaving van het Nederlandse bestuur. Een groot deel van de Nederlandse koloniale macht eindigd in 1795, we zijn een Franse vazalstaat geworden. Napoleon Bonaparte
De Bataafse Republiek wordt Koninkrijk, onze koning is van Franse afkomst. Het is Lodewijk I de broer van Napoleon. Dit wordt geen succes in de ogen van Napoleon, Lodewijk is te soft en in 1810 lijft hij de Nederlanden in bij het Franse Keizerrijk want meneer heeft zichzelf in 1804 uitgeroepen tot Keizer. Nederland is als zodanig opgehouden te bestaan. Economisch stellen we niet veel meer voor en we zijn al onze koloniën kwijt. Engeland heeft ons aan alle kanten ingehaald en de VOC die ons de grote rijkdom en macht bracht is inmiddels al ontbonden. Onze eens zo machtige oorlogsvloot is vrijwel geheel in rook opgegaan. Als een doekje voor het bloeden zijn er toch ook een aantal positieve veranderingen die onder invloed van de Franse overheersing tot stand komen. Enkele voorbeelden hiervan zijn:
- gecentraliseerd modern
staatsbestel En dan een belangrijk moment! De
heerser van ons land, de Franse Keizer Napoleon, bepaald dat in 1811
iedereen een familienaam |
| GENEALOGIE: 13 GENERATIES HOEKSTRA - GENERATIE 7 TABEL |
| 1 | Janke Wybrens Hoekstra Rijperkerk 1805 Tietjerksteradeel 25 okt 1858 |
|||
|
* Wybren Jans Hoekstra Hardegarijp 1782 Rijperkerk 14 augustus 1852 |
2* |
Jan Wybrens Rijperkerk 7 september 1807 Tietjerksteradeel 3 aug 1848 |
||
|
gehuwd te Rijperkerk 04-11-1804 |
3 |
Antje Wybrens Rijperkerk 7 september 1810 3 november 1883 |
||
|
Sjoerdtje Gerbens van der Kooi Oenkerk 1783 Rijperkerk 10 december 1855 |
4 |
Gepke Hoekstra Rijperkerk 8 mei1813 Bedum 12 juni 1883 |
||
| 5 |
Japke Hoekstra
[tweeling] Rijperkerk 7 november 1815 Rijperkerk 11 maart 1819 |
|||
| 6 |
Gerben Hoekstra
[tweeling] Rijperkerk 7 november 1815 18 mei 1890 |
|||
| 7 |
Hedzer Hoekstra Rijperkerk 16 juli 1818 Rijperkerk 7 maart 1819 [33 wk] |
|||
| 8 |
Hedzer Hoekstra Rijperkerk 2 augustus 1820 Rijperkerk 2 oktober 1822 |
|||
| 9 |
Hedzer Hoekstra Rijperkerk 3 juni 1823 Tietjerksteradeel 22 april 1905 |
|||
| 10 |
Frytsen Hoekstra Rijperkerk 17 februari 1826 Tietjerksteradeel 10 juli 1878 |
|
Wybren Jans Hoekstra woont in Rijperkerk en
trouwt daar met Sjoerdtje Gerbens van der Kooi uit Oenkerk op 4
november 1804. Samen krijgen ze 10 kinderen waaronder een tweeling
Japke en Gerben. Hoewel deze Gerben geen rol speelt in onze lijn van
voorouders zullen we straks toch aandacht aan hem besteden omdat hij
een verre reis gaat maken. Zijn tweelingzus Japke overlijd op 4
jarige leeftijd zoals we kunnen zien in de bovenstaande tabel 7. Het
gezin verliest overigens meer kinderen op jonge leeftijd. Zo wordt
zoon Hedzer geboren 16 juli 1818 maar 33 weken oud en de volgende
zoon Hedzer van 1820 overlijd op 2 jarige leeftijd. Wij vervolgen
onze lijn straks met de eerstgeboren zoon Jan Wybrens Hoekstra. Hoe gaat het met ons land en met Europa? Zoals we eerder al hebben gelezen strijden verschillende koninkrijken om de macht. De Republiek deed dat ook tijdens de Gouden Eeuw toen haar macht op het hoogtepunt was maar is nu machteloos geworden. Veel van onze rijkdommen zijn verloren gegaan. Bondgenoten van vandaag zijn de vijanden van morgen en zo zal het nog lang doorgaan. Napoleon en zijn zelf uitgeroepen Franse Keizerrijk zullen de komende tijd nog bepalend zijn voor de geschiedschrijving, ons lot ligt voorlopig in hun handen. In 1801 wordt het rustiger in Europa. Napoleon sluit vrede met Rusland en Oostenrijk en later in 1802 ook met Engeland. In 1803 gaat het alweer mis wanneer Engeland het bondgenootschap opzegt uit vrees dat Napoleon te machtig zal worden. Al snel volgen Oostenrijk, Zweden en Rusland die hetzelfde doen. Oostenrijk is de eerste die in actie komt, ze vallen Beieren binnen. Napoleon komt gelijk in actie en verpletterd het Oostenrijks- Russische leger en veroverd zelfs Wenen. De gevechten worden beslist als de herovering van Wenen mislukt (slag bij Austerlitz) en er wordt wederom vrede gesloten tussen Oostenrijk , Rusland en Frankrijk. Een van de eisen van Napoleon is dat Engeland zal worden geboycot in de hoop dat het economisch door de knieen zal gaan. Maar de Engelsen zijn niet afhankelijk van Europa door de vele kolonies en de handel die ze daarmee bedrijven. Rusland is de eerste staat die het economisch moeilijk krijgt vanwege de boycot van Engeland. Het is om die reden dat ze op 31 december 1810 laat weten geen bondgenoot meer te willen zijn van Frankrijk. Napoleon gaat niet akkoord, en Rusland en Frankrijk maken zich op voor een oorlog. De Russische Veldtocht
Op 23 juni 1812 valt dit enorme leger Rusland binnen. Na 82 dagen bezet La Grande Armee Moskou, wat door de Russen in brand is gezet. Ze passen 'de taktiek van de verschroeide aarde' toe. Ze vermijden grote veldslagen en trekken zich al vechtend steeds verder terug naar het oosten daarbij alles vernietigend wat door het vijandelijke leger gebruikt kan worden. Het enorme leger van Napoleon is niet in staat zichzelf voldoende te bevoorraden uit eigen middelen en is voor een groot deel afhankelijk van wat er wordt buitgemaakt. Door de tacktiek van de Russen is er simpelweg niet voldoende voedsel wat buit kan worden gemaakt om de opmars voort te zetten. De aanvoerlijnen zijn lang en kwetsbaar en worden constant door de Russen aangevallen. Door honger, ziekte en de gevechten zijn op de heenreis al 400.000 manschappen en 100.000 paarden om het leven gekomen. De aankomende winter noodzaakt Napoleon om zich terug te trekken. Met de verslagen restanten weet hij uiteindelijk nog wel Frankrijk te bereiken maar de verliezen zijn zo groot dat zijn rol bijna is uitgespeeld. Op 31 maart 1814 wordt Parijs veroverd door een verbond van Russen, Zweden, Oostenrijkers en Pruisen. In april wordt hij gedwongen afstand te doen van de troon en verbannen naar het eiland Elba. Lodewijk XVIII neemt de macht over en wordt de nieuwe leider van de Fransen, ze waren weer terug bij af en hadden weer een Koning zoals voor de revolutie. Lang duurt het echter niet. Lodewijk gebruikt veel terreur om aan de macht te blijven. Napoleon is bij het leger nog steeds populair en zo kan hij in 1815 na 10 maanden ballingschap opnieuw de macht grijpen. Rusland, Oostenrijk, Pruisen en Engeland zien de bui al hangen en maken zich op om militair in te grijpen. Napoleon wacht niet af en dirigeert zijn troepen onmiddellijk naar de Zuidelijke Nederlanden (het huidige België) om de Britten en Pruisen te verslaan voor de Oostenrijkse legers zich bij hen kunnen aansluiten. De Engelsen weten met de hulp van een klein leger Hollanders net stand te houden en als de Pruisen ook op het strijdtoneel verschijnen wordt Napoleon op 18 juni 1815 verpletterend verslagen bij Waterloo. Hij overlijd op 5 mei 1821 op het eiland Sint Helena waar hij sinds 1815 naartoe was verbannen.
Pruisen zal opgaan in de Duitse Bond, een verband van 35 vorstendommen en 4 grote steden. Ze willen dat de Noordelijke Nederlanden (de voormalige 7 gewesten) ook bij deze bond gaan horen. De Engelsen voelen hier niets voor. Zij stellen voor om de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden samen te voegen en buiten de Duitse Bond te houden. En zo ontstaat in april 1815 een nieuwe staat: Het Koninkrijk der Verenigde Nederlanden. De toenmalige erfprins Willem Frederik van Oranje Nassau wordt op de troon gezet en daarmee zijn we voor het eerst een echte soevereine Monarchie onder leiding van het huis van Oranje. Koning Willem is al groothertog van Luxemburg (deze staat was echter lid van de Duitse Bond) en hij weet deze uit de Duitse Bond te peuteren en op 16 maart uit eigen beweging bij het het Koninkrijk te voegen. Hiermee verwezenlijkt hij het oorspronkelijke ideaal van Willem van Oranje. En zo zien we dat gebeurtenissen die zich ver van ons afspelen grote invloed kunnen hebben op de vorming van onze staat en de samenstelling van de inwoners. Het grondgebied van onze nieuwe staat bevat ongeveer de huidige Benelux (zie kaartje links). Alhoewel Koning Willem I zijn uiterste best doet om de nieuwe staat bijeen te houden, komen de grote cultuurverschillen tussen de zuidelijke en noordelijke delen snel boven drijven. Zo is er de taalstrijd en het grote verschil in levensstijlen. Het noorden Calvinistisch en het zuiden Bourgondisch. Eigenlijk dezelfde tegenstelling zoals we die in het huidige België nog steeds tegen komen. Verder speelde er het verschil in godsdienst. Het noorden protestants en het zuiden katholiek. De Koning zet diverse projecten op om de economie en infrastructuur te verbeteren. Vaak financiert hij deze projecten zelf. Zo laat hij de haven van Antwerpen ontsluiten, worden belangrijke kanalen gegraven en wegen verhard. Verder wordt de handel met de koloniën weer opgezet. Het lukt echter niet om de beide culturen, geloven en talen op een lijn te houden. In 1830 komt het tot een afscheiding als de zuidelijke provincies zich afscheiden van het noorden. Het komt tot gevechten maar de noordelijke troepen raken verstrikt in een nieuw fenomeen, de guerrilla oorlog. Ze worden bestreden in de nauwe middeleeuwse straten van de steden. De noordelijke troepen raken verzwakt en werden vrijwel geheel uit de zuidelijke provincies verdreven. Na het uitroepen van de constitutionele monarchie wordt een koning gekozen en ontstaat België. In 1831 probeert Koning Willem I nog om de zuidelijke provincies weer aan zich te onderwerpen met de tiendaagse veldtocht. Het 11.000 man sterke leger van Generaal Saksen-Weimar weet in 10 dagen ver door te dringen in België maar als een 70.000 man sterk Frans leger de Belgen te hulp dreigt te schieten wordt de vrede snel gesloten. |
| GENEALOGIE: 13 GENERATIES HOEKSTRA - GENERATIE 8 TABEL |
| 1 | Sjoerdtje Hoekstra Tietjerksteradeel 26 sept 1833 Tietjerksteradeel 11 okt 1833 |
|||
|
* Jan Wybrens Hoekstra Rijperkerk 7 september 1807 Tietjerksteradeel 3 augustus 1848 |
2 | Wybren Hoekstra Oudkerk 18 september 1834 Deventer 2 september 1913 |
||
|
gehuwd te Tietjerksteradeel 31-03-1832 |
3* | Symen Hoekstra Wijns 24 augustus 1837 Dantumadeel 7 januari 1919 |
||
| Akke Symens Rinsma Oudkerk 1810 Tietjerksteradeel 18 maart 1863 |
4 | Rinse Hoekstra Wijns 22 september 1838 Barradeel 16 november 1887 |
||
| 5 | Gerben Hoekstra Oudkerk 17 december 1841 Bedum 7 februari 1923 |
|||
| 6 | Foeke Hoekstra Oudkerk 11 oktober 1844 Oudkerk 3 januari 1849 |
|||
| 7 | Jan Jans Postma [adoptiekind] Oudkerk 15 januari 1849 |
 foto boven: Symen Jans Hoekstra en Saakje Klaaszes van der Hoek |
| GENEALOGIE: 13 GENERATIES HOEKSTRA - GENERATIE 9 TABEL |
 |
1 |
Akke Hoekstra |
geen foto beschikbaar | |||
|
* Symen Jans Hoekstra Wijns 24 augustus 1837 Dantumadeel 7 januari 1919 |
2 | Klaas Hoekstra Tietjerksteradeel 22 augustus 1869 Roodkerk 8 september 1949 |
 |
 |
||
|
gehuwd te Tietjerksteradeel 17-11-1866 |
3 | Romkje Hoekstra Birdaard 28 april 1871 Tietjerk 19 november 1944 |
 |
 |
||
 |
||||||
|
Saakje Klazes van der Hoek |
4 | Geertje Hoekstra Rinsumageest 9 juni 1873 Lekkum 30 september 1952 |
 |
 |
||
| 5 | Jan Hoekstra Dantumadeel 17 december 1875 Tietjerk 8 december 1951 |
 |
||||
| 6 | Wybren Hoekstra Rinsumageest 20 november 1878 Rinsumageest 25 juni 1960 |
 |
 |
|||
| 7 | Akke Hoekstra Dantumadeel 11 september 1881 Dantumadeel 15 juni 1882 |
geen foto beschikbaar | ||||
| 8 | Akke Hoekstra Steenendam 1 januari 1884 Leeuwarden 29 maart 1959 |
 |
 |
|||
| 9* | Hendrik Hoekstra Rinsumageest 17 april 1890 Velp 9 januari 1967 |
 |
 |
|||
|
STEENENDAM EN DE HOEKSTRA'S
De plaats ter hoogte van de T-kruising van de puinwegen
Oudkerk-Birdaard-Rinsumageest wordt Steenendam genoemd. In het
Mesolithium (midden steentijd 8000-4000 voor chr.) is er een afzetting
van Vuursteen achtergebleven. Vuursteen werd door onze prehistorische
voorouders gebruikt om de eerste gereedschappen en wapens te maken zoals
bijlen en pijl of speerpunten. Vervolgens wordt er in het Neolithicum
(jonge ijstijd 4000-1800 voor chr.) een afzetting van steen
achtergelaten. Hier wordt de naam Steenendam aan ontleend, sinds wanneer
precies is vooralsnog niet duidelijk.
We zien een sateliet foto van Steenendam en directe omgeving en gaan dieper in op de leefomgeving van de generatie waarbij we zijn gebleven. We gaan laten zien waar Symen en Saakje woonden maar ook mijn Pake Hendrik en zijn gezin. Dezelfde methodiek heb ik ook gemaakt voor de andere kinderen omdat de meesten in de buurt van Steendam hebben gewoond en geleefd. Om het overzichtelijk te houden heb ik daarvoor aparte pagina's gemaakt die via een link onderaan deze pagina kunnen worden bekeken. Satelietfoto's, foto's van de panden, de familieleden etc. (Het is momenteel nog in de maak en zal gaandeweg worden afgemaakt.) Op de satelietfoto zien we een aantal plaatsen gemarkeerd met RODE letters. Deze rode letters worden nu behandeld. De verklaring is alsvolgt:
O = Olifant
|
|
De letter H op de
eerder getoonde luchtfoto: 'Veldzicht' De belangrijkste verbindingen in waterland Friesland vormden natuurlijk de vele sloten, vaarten, kanalen en meren. Men verplaatste zich dan ook hoofdzakelijk via het water. In sommige dorpen waren wel verharde wegen aangelegd maar die hielden vaak net buiten het dorp op en gingen over in allerlei onverharde weggetjes, paden en karresporen die eindigen in de weilanden rondom de dorpen. Vanwege allerlei oorzaken (toegenomen bevolking, mechanisatie etc) is echter de behoefte aan vervoer over land toegenomen. In 1860 is door de gemeenten Dantumadeel en Tietjerksteradeel begonnen met de aanleg van verharde wegen om het gebied beter bereikbaar te maken over land en om de ruimtes rond de dorpen te onsluiten. Dantumadeel zorgt voor de aanleg van de weg Burdaard naar Steenendam (Steenendamsterweg) en Tietjerksteradeel voor de weg van Oudkerk naar Rinsumageest (Veldweg of Fjildwei). De wegen vormen samen een T-splitsing bij Steenendam. De bouw van deze puinwegen is rond 1863 gereed en bij de splitsing wordt een tolhuis gebouwd. In 1871 kopen Symen Jans Hoekstra (1837-1919) en Saakje Klazes van der Hoek (1844-1915) een stuk grond van de kerk tegenover het Tolhuis en ze bouwen er een boerderij op. Symen, Saakje en hun twee kinderen Klaas en Romkje betrekken de boerderij. Symen en Saakje zijn beiden in Rijperkerk geboren en voor ze naar Steenendam verhuizen wonen zij in Oudkerk. Symen komt uit een eeuwenoud boeren geslacht uit de regio. De stamboom is terug te dateren via Oudkerk, Hardegarijp, Veenwouden en Surhuisterveen tot ongeveer het jaar 1550. Symen en Saakje noemen hun nieuwe boerderij 'Veldzicht'. Hier bedrijven Symen en Saakje een melkveehouderij en alles wat daarbij hoort. In veldzicht worden nog eens 6 kinderen geboren in de periode 1873 tot 1890. In 1906 vieren Symen en Saakje hun 40 jarig huwelijksfeest [zie krantenknipsel 1] in Veldzicht.
In 1909 trouwt de jongste zoon Hendrik (1890-1967) met Tjitske van der Staal (1889-1945) en het echtpaar gaat het boerenbedrijf voortzetten. Vader en moeder blijven inwonen. In 1910 krijgen Hendrik en Tjitske hun eerste kind, dochter Geertruida Willemina (Mine). In oktober 1915 is er droevig en blij nieuws. Terwijl Tjitske hoog zwanger is van haar tweede kind, sterft Saakje Klazes van der Hoek op 71 jarige leeftijd [zie krantenknipsel 2]. Een paar dagen later op 27 oktober wordt het tweede kind van Hendrik en Tjitske geboren, het is zoon Symen. Hendrik baart intussen opzien als hij de eerste in de regio is die een maaimachine aanschaft. In een mum van tijd heeft hij zijn land gemaaid en omdat hij nu tijd over heeft is Hendrik met zijn paard Bles en nieuwe machine al snel aan het maaien bij andere boeren in de omtrek. Hendrik en Tjitske hebben een goed lopend boerenbedrijf met Fries stamboekvee.
Op 7 januari 1919 overlijd Symen Jans Hoekstra, hij is dan 81 jaar oud. [zie krantenknipsel 3]. In 1923 wordt zoon Gerrit Hoekstra geboren en twee jaar later zoon Klaas Hoekstra. Inmiddels begint de bevolking, net als elders in Europa, te merken dat het econonomisch steeds slechter gaat. Er dreigt een ernstige crisis die tot uitbarsting komt in 1929 en zal duren tot 1940. Het zullen 11 zware jaren worden met veel armoede.
In de crisisjaren is de werkloosheid hoog en verschillende gemeenten
zoeken manieren om deze te bestrijden. Omdat de Steenendamsterweg
Ondanks alle projecten dendert de crisis
voort. Veel mensen hebben geen geld meer om melk of vlees te kopen
en veel boeren kunnen niet meer bestaan. Ook Hendrik zit het niet
meer zitten. Om in de nabije toekomst niet in de schulden te geraken
verkoopt hij in 1936 de beesten en boerderij 'Veldzicht'. Hendrik
gaat als landarbeider werken en het gezin verhuist via Akkerwoude
naar Murmerwoude waar ze een huis met stal betrekken. Hier is nog
plek voor een paar koeien om op kleine schaal te boeren.
|
|
Verdere wetenswaardigheden omtrent de locatie:
13 april 1945:
Aanslag te Murmerwoude. We gaan verder met de laatste generaties (nogmaals: links naar de andere letters op de satelietfoto staan op de startpagina en daar wordt nog volop aan gewerkt momenteel) |
| GENEALOGIE: 13 GENERATIES HOEKSTRA - GENERATIE 10 TABEL |
|
|
 |
1 |
Geertruida Willemina
Hoekstra |
 |
 |
|
|
* Hendrik Hoekstra Rinsumageest 17 april 1890 Velp 9 januari 1967 |
2 | Symen Hoekstra Steenendam 27 oktober 1915 Dokkum 16 januari 1986 |
 |
 |
||
| Marriage at
Dantumadeel 2-09-1909 |
3* |
Gerrit Hoekstra Steenendam 19 april 1923 Arnhem 13 februari 1992 |
 |
 |
||
 |
||||||
|
Tjitske van der Staal |
4 | Klaas Hoekstra Steenendam 21 juli 1925 Oldenzaal 18 april 2014 |
 |
 |
|
We gaan verder met de geschiedenis van onze vader Gerrit Hoekstra. |
| GENEALOGIE: 13 GENERATIES HOEKSTRA - GENERATIE 11 TABEL |
 |
1 |
Hendrik Hoekstra |
 |
||
| Gerrit Hoekstra Steenendam 19 april 1923 UArnhem 13 februari 1992 |
2 | Boukje Tjitske Hoekstra Murmerwoude 10 juni 1948 |
 |
||
|
gehuwd te Twijzelerheide 28-03-1946 |
3 | Tjitske Hoekstra Murmerwoude 2 juni 1953 |
 |
||
 |
|||||
|
Tjitske Trijntje Koning Twijzelerheide 3 sept 1922 UBennekom 9 maart 1995 |
4 | Andries Hoekstra Groningen 27 juli 1961 |
 |
 foto boven: vlnr Tjitske, Henk, Andries en Boukje Hoekstra |
| GENEALOGIE: 13 GENERATIES HOEKSTRA - GENERATIE 12 TABEL |
|
GENERATIE 13
IS
|
|
1 |
Arianne Hoekstra |
 |
|
|
Andries Hoekstra Groningen 27 juli 1961 |
2 |
Afra Hoekstra Arnhem 8 februari 1997 |
 |
||
|
gehuwd te Elst (Betuwe) 26 juni 1987 |
3* |
Gerben Hoekstra Arnhem 2 juli 1999 |
 |
||
 |
|||||
|
Annemieke Nicole Hendriks Elst 6 mei 1964 U Arnhem 9 juli 2013 |
|||||
| onze
genealogie - korte versie alleen tabellen met
data onze genealogie - uitgebreide versie met historisch perspectief, foto's, leefomgeving etc. terug naar startpagina |
| de volgende pagina's
zijn momenteel in voorbereiding:
|
| Heeft u nog foto's
van de familie, woningen of omgeving? Of weet u niet wie
er op uw foto staan? Andries Hoekstra email: andries@marketgarden.com |
Katholieke
kerken doen nauwelijks aan deze vorm van administratie maar omdat
Protestantse gemeenschappen nieuw zijn doen deze dat juist wel! In
Friesland is het percentage Protestanten erg hoog. We kunnen dus
behoorlijk veel terug vinden over onze voorouders in deze
kerkboeken.
In
Frankrijk escaleren de grote tegenstellingen tussen de
verschillende lagen van de bevolking. Aan de ene kant
zijn er de steeds armer wordende burgers die honger
beginnen te lijden en meer en meer worden onderworpen
aan allerlei vormen van belastingen. Aan de andere kant
zijn er de vorsten en de burgerij (bestuurders en
ondernemers) die getooid met pruiken hun rijkdom niet
onder stoelen of banken steken. De regerend vorst in
Frankrijk, Lodewijk de XVI, staat symbool voor de
ongelijkheid in de maatschappij.
Van
1799 tot 1802 komt er een tweede aanval op Frankrijk.
Dit keer zijn het met name Engeland, Oostenrijk en
Rusland. 
Napoleon
stelt een leger van 500.000 man van verschillende nationaliteiten
samen aan de oostgrens van het huidige Polen. Naast Fransen zijn ook
Italianen, Polen, Pruisen, Zwitsers, Duitsers, Spanjaarden en 14.000
Bataven vertegenwoordigd. Het leger wordt "La Grande Armée" genoemd.
De
verzwakte Bataafse republiek wordt wederom speelbal van de grote
machten. Wanneer na de overwinning op Napoleon de nieuwe
landsgrenzen moeten worden vastgesteld onstaat er onenigheid tussen
de overwinnaars Pruisen en Engeland. 
