St. ELISABETH GASTHUIS ZIEKENHUIS - DEN BRINK - MUSEUM

Tegen de avond van 18 september is de situatie alsvolgt:

Het 2nd Parachute Battalion (Lt. Col. Frost) aangevuld met enkele andere eenheden (totaal ongeveer 750 man) heeft het doel bereikt en houd de omgeving van de oprit van de verkeersbrug aan de noordkant van de rivier bezet. Ze hebben zich verschanst in de gebouwen.

Het 3rd battalion is in de nacht van 17 op 18 september niet verder opgetrokken en heeft deze doorgebracht in Oosterbeek. Zij vervolgen hun opmars om 4.30 uur in de ochtend en om ongeveer 7.00 uur arriveren de voorste gelederen van het 3rd Parachute Battalion (Lt. Col. Fitch) bij het Rijnhotel. Hier stopt Fitch en constateert hij dat zijn eenheid door oponthoud onderweg is opgesplitst in een aantal groepen. Bovendien is hij in gezelschap van Generaal Urquhart en Brigadier Lathbury. Daarom stopt Fitch de opmars om te wachten op de rest van zijn eenheid om daarna de opmars voort te kunnen zetten. Ze liggen onder vuur en bij een wisseling van positie raken Urquhart en Latbury de anderen kwijt. Ze worden omsingeld en zijn uiteindelijk gedwongen om in een huis 12 uur lang te schuilen. Er rest Fitch niets anders dan te wachten op hulp.

Er zijn een aantal eenheden op weg om ze te versterken. Dit zijn het 2nd Battalion van het South Staffordshire Regiment (1st Airblanding Brigade) en het 11th Parachute Battalion (4th Parachute Brigade). Met deze versterkingen zal op de 19de worden geprobeerd om door te breken. De resterende eenheden van de 4th Parachute Brigade bevinden zich in Wolfheze en ten westen daarvan, zij zullen langs de spoorlijn oprukken naar Arnhem. De opmars van de 4th Parachute Brigade loopt echter vast op de 19de bij Wolfheze en op de 20ste bij Oosterbeek. Wanneer ze verder oostwaarts oprukken hebben ze zoveel verliezen geleden dat er nog slechts 200 man over zijn. De aanval wordt afgebroken en de eenheden worden terug getrokken om de omgeving van het hoofdkwartier bij Hartenstein te verdedigen.

In de vroege ochtend van dinsdag 19 september wordt de aanval ingezet. De twee battalions van de 1st Parachute Brigade via 'Onderlangs' (de benedenroute langs de rivier) en de andere twee battalions via ' Bovenover' de Utrechtseweg langs het St. Elisabeth Gasthuis Ziekenhuis. De actie vind plaats in een nauwe corridor met aan beide zijden een tweetal geografische obstakels. Aan de noordkant de diepe geul waar de spoorweg doorheen loopt en aan de zuidkant de rivier.

Via de beneden route onderlangs lukt het met veel moeite om de oude haven te bereiken. Maar de troepen worden terug gedrongen door een frontale aanval van de vijand. Deze aanval wordt ondersteund door een moordend vuur vanaf de overkant van de rivier waar machinegeweren en zware 88mm kanonnen staan opsteld nabij de steenfabriek. Met een uiterste inspanning weten minder dan 100 man zich terug te trekken op hun oude positie nabij het Rijnhotel.

De aanval bovenlangs verloopt zeer moeizaam en komt niet verder dan het Gemeente Museum. Het lukt de troepen om de tegenaanvallen af te slaan maar uiteindelijk moet men hier buigen voor een overmacht. De Duitsers zetten een groot aantal gemotoriseerde kanonnen in en hier zijn de Britten niet tegen op gewassen. Ook de kanonnen en machine geweren aan de overkant van de rivier doen vernietigend werk. Ook hier wordt men terug gedreven naar ' Onderlangs'. Rond onderlangs ontstaan verwarrende gevechten zoals typerend voor de hele slag om Arnhem. In de gebouwen zijn de verdiepingen dan weer in Duitse handen, dan weer in Britse.

click op de kaart voor een grotere afbeelding

Door de kleine terreinwinst is het nu voor Urquhart mogelijk om zijn schuilplaats te verlaten en terug te keren naar zijn hoofdkwartier te Oosterbeek. Intussen zijn ook alle pogingen die op de 19de worden ondernomen om de troepen bij de brug te bereiken mislukt. Ook hier zijn zware verliezen geleden en er blijft niets anders over dan de overgebleven eenheden van het 1st, 3rd en 11th Parachute Battalion en het 2nd Battalion van The South Staffordshire Regiment samen te voegen en terug te trekken naar Oosterbeek. Hier zullen ze worden ingezet in de verdediging van een gebied die de vorm van een hoefijzer heeft. Vanaf dat moment een gevechtseenheid vormend die we vanaf dat moment de 'Lonsdale Force' noemen. Dit omdat de commandant van deze groep de Britse Majoor Lonsdale is. We zien bij de Britten nu hetzelfde gebeuren als bij de Duitsers. Echte complete militaire eenheden zijn er niet meer en dus worden uit diverse eenheden gevechtsgroepen gevormd. Meestal vernoemd naar de eerste commandant van zo'n gevechtsgroep. Bij de Duitsers noemen we dit 'Kampfgruppe'.

ALLE GEWONDEN KRIJGEN GELIJKE BEHANDELING

MULTI MEDIA TOEVOEGINGEN VOOR DEZE PAGINA

Dagboek Lt. Stanley Dean
Dagboek Tony Gieling